Stel evidenties in vraag! - Evelien Krijn

Deze mooie, maar vooral wijze woorden komen van Ludo Heylen, directeur van CEGO. Ze zijn toepasbaar in veel verschillende situaties, zowel in je dagelijkse routines als op relationeel of werkvlak… Mijn werkvlak is onderwijs, specifiek kleuteronderwijs. Wat zijn er veel evidenties! Gewoontes waarbij we niet meer stilstaan, waarbij we ons niet meer afvragen waarom we ze doen.

Waarom doen we wat we doen?

Waarom doe je op school de dingen die je doet? Doe je ze omdat het de gewoonte is? Is het een traditie? Doe je bepaalde dingen omdat je collega’s het zo doen, omdat het altijd al zo geweest is? We beseffen het niet altijd... dat we dingen op automatische piloot doen, zonder er nog verder over na te denken. Als je evidenties in vraag gaat stellen, dan is de waarom-vraag ontzettend belangrijk! Waarom doen we wat we doen? Wat willen we ermee bereiken? Wat is de meerwaarde?

Denkproces

In de rij staan bij het belsignaal, een keuzesysteem met beperkingen, het klassikaal onthaal, werkjes aan de muur, een poppenhoek enkel open in de namiddag, werkblaadjes, kleutertoetsen, een klassikaal fruitmoment, productgerichte knutselwerken… Het zijn allemaal voorbeelden van mogelijke evidenties die in vraag gesteld kunnen worden. Samen met collega’s deze onderwerpen bespreekbaar maken, van elkaar horen hoe je er tegenover staat, je als team afvragen wat het de kleuters bijbrengt… is een heel waardevol proces. Je gaat terug naar de kern! De evidentie, de gewoonte wordt herbekeken en opnieuw overdacht. Als het waarom weer duidelijk is, kan je overgaan tot het wijzigen van de gewoonte óf zelfs het afschaffen ervan. Alles is oké, als je het maar bekeken hebt met een kritische bril, eventueel gestaafd door onderzoek in functie van de ontwikkeling van de kleuters en niet uit gemakzucht of uit eigenbelang van de leerkracht.

Nieuwe energie

Het doen zonder denken, het handelen op automatische piloot maakt dat we onszelf op dat vlak niet meer uitdagen. Het doorbreken van die patronen zorgt vaak voor een prikkeling van de geest. Het geeft nieuwe energie om anders tegen situaties aan te kijken, om er alternatieven voor te bedenken, om er creatief mee om te gaan. Nieuwe ideeën worden misschien aangewakkerd  binnen het proces van het in vraag stellen van evidenties. 

In deze vreemde tijden lijkt het me belangrijker dan ooit om stil te staan bij al die evidenties. Laten we deze periode aangrijpen om goed na te denken wat we willen blijven doen en wat we willen veranderen.

Het zou zo maar even kunnen dat het smaakt naar meer en dat jullie opeens op de trein van de vernieuwing zijn gestapt, maar dan volledig uit eigen beweging en vanuit het eigen denkproces!

Evelien